Grupa naukowo-badawcza
Koordynator: prof. Leszek Korporowicz
e-mail: leszek.korporowicz@poczta.onet.pl
Polskie Towarzystwo Ewaluacyjne powstało z inspiracji zarówno potrzeby praktycznego wsparcia polskich transformacji ustrojowo-społecznych lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, ale także konceptualnego i naukowego zaangażowania środowisk naukowych w rozwój powstającej w Polsce na bazie istniejących już doświadczeń, szeroko pojętych badań i studiów ewaluacyjnych. To środowiska naukowe stały się animatorami i pionierami zainteresowania i wdrażania ewaluacji w inicjatywy podejmowane zarówno przez polską administrację jak i różnorodne organizacje społeczne. Ten rodzaj wsparcia pozostaje ciągle niemal koniecznością także współcześnie, gdy badania ewaluacyjne zostały w poważny sposób zinstytucjonalizowane i stały się niemal autonomiczną praktyką wkomponowaną w działania wielu resortów i instytucji o zasięgu krajowym jak i regionalnym. Ze względu na bardzo poważną część zastosowań metodologii i wiedzy naukowej w procesy projektowania i realizacji badań ewaluacyjnych udział środowisk naukowych w rozwoju ich społecznej racjonalności i odpowiedzialności staje się ciągłym i aktualnym wyzwaniem.
Zaangażowanie przedstawicieli środowisk naukowych jak również reprezentowanych przez nie ośrodków akademickich i badawczych wynika z kilku dopełniających się potrzeb:
- Ciągle nikłej wiedzy odwołującej się do podstawowych założeń teoretycznych, metodologicznych i konceptualnych badań ewaluacyjnych powstałych w kolejnych ich generacjach a niezbędnej także we współczesnym środowisku ewaluatorów oraz coraz bardziej zinstytucjonalizowanych formach ich działalności.
- Istnieje poważny brak refleksji dotyczącej społecznej praktyki badań ewaluacyjnych poddawanych biurokratycznym i menedżerskim standardom, uzasadnienia konkretnych form realizacji oraz środowiskowych skutków ich zastosowań. Refleksja ta podjąć musi wspomniane problemy społecznej racjonalności, odpowiedzialności ale i ubocznych konsekwencji wielu form alienacji zinstytucjonalizowanych badań ewaluacyjnych.
- Postęp w wielu dziedzinach nauk społecznych zarówno w obszarze badań podstawowych, a więc teoretycznych aspektów nauki, jak i badań stosowanych owocujących nową gamą metodologii i technik badawczych wymaga ich wdrażania w dziedzinę tak teorii jak i praktyki ewaluacji.
- Pojawiająca się specjalizacja, ale i złożoność badań ewaluacyjnych wymaga równie metodycznej, nowoczesnej i posiadającej naukowe zaplecze metodyki kształcenia w zakresie konkretnych obszarów ewaluacji, w tym kształcenia na poziomie akademickim. Wypracowanie pełnego zakresu tego typu działań w odniesieniu do programów realizowanych w systemie szkolnictwa wyższego, studiów podyplomowych, ale także w zakresie szkoleń i praktycznych umiejętności organizacji badań ewaluacyjnych, to ważne zadanie naukowego wsparcia ewaluacji.
- Umiędzynarodowienie programów ewaluacyjnych wymaga równoległej współpracy środowisk naukowych podejmujących problematykę ewaluacyjną zarówno na poziomie edukacyjnym, ale także w zakresie refleksji meta-ewaluacyjnej, a więc studiów nad ewaluacją jako rodzajem działań społecznych, praktyki menedżerskiej, społecznej i kulturowej. Wymiana doświadczeń akademickich powstałych w różnych regionach świata wspomóc może rozwijającą się szybko ewaluację międzykulturową. Jest ona niezbędna w dobie nasilania się zjawisk wielokulturowości środowisk, w których prowadzone są badania ewaluacyjne.
- Wsparcie naukowe ewaluacji oznaczać musi obecność profesjonalnego piśmiennictwa wirupoświęconego tej problematyce, dostęp ale i organizacja publikacji o charakterze periodycznym, książkowym, uwzględniając wydawnictwa o charakterze popularnym, szkoleniowym i poradnikowym to wyzwanie w rozwoju PTE.
- Dalszy rozwój polskiej ewaluacji korzystającej z doświadczeń międzynarodowych wymaga powstania sprawnej bazy informacyjnej o charakterze integrującym i komunikującym przedsięwzięcia naukowe z obszaru badań podstawowych oraz tych, które wspierają ewaluację działając w postaci sieci, transferującej informacje, inicjatywy i programy wymiany zarówno w istniejącym już systemie organizacji ewaluacyjnych, jak i ich akademickiego zaplecza..
- W szerokim polu naukowego wsparcia ewaluacji niezbędna są projekty działań badawczych w zakresie studiów nad ewaluacją obrazujące sposoby i konteksty jej funkcjonowania, przykłady sukcesów ale i porażek, metody doskonalenia środowiskowej adekwatności ewaluacji. Wiedza ta zasilać może konkretne projekty i realizacje badań ewaluacyjnych z udziałem ekspertów uczestniczących w fazie ich konceptualizacji i projektowania, których pozyskanie stanowi realną potrzebę PTE.
W celu zaspokojenia wymienionych powyżej potrzeb oraz realizacji celów naukowego wsparcia działań ewaluacyjnych aktywność grupy naukowo-badawczej, rozpocznie się serią spotkań konstytuujących jej skład, ale także projektujących bliższe i dalsze formy działań o charakterze krajowym, a w dalszym etapie międzynarodowym. Spotkania inicjatywne uwzględniać będą istotny dla pracy grupy, partycypacyjny i dialogiczny charakter tworzenia planu pracy, systemu komunikowania i wymiany doświadczeń dla których PTE, a szczególnie będąca jej częścią „Grupa naukowo-badawcza”, stanie się platformą animacji, integracji i instytucjonalizacji. Do członkostwa w grupie w pierwszej kolejności zaproszone będą osoby działające w środowiskach naukowych Polski oraz innych krajów, a w kolejnym etapie wszyscy, którzy wyraża chęć uczestnictwa i pracy w Grupie oraz animowanych przez nią działaniach.